24 Kasım 2008 Pazartesi

:: Güneş ve Dünya arasındaki manyetik geçit... NASA


30 Ekim 2008, NASA Bülteni.

Güneş ile Dünya arasında 149 milyon kilometrelik bir manyetik geçit olabilir mi?
Yada tonlarca yüksek-enerjili parçacığın dünyaya taşınabileceği ihtimali...

Goddard Uzay Uçuş Merkezinden, Uzay fizikçisi Davis Sibeck "Bu olay Akı Transfer Olayı (FTE)" diye isimlendirildiğini söylüyor. On yıl önce bu olay açıklanamıyordu, ancak bugün ortaya çıkarılabilecek...

Araştırmacılar uzun bir süredir güneş ve dünyanın manyetik alanları arasında ilişkinin var olabileceğini biliyoru. Dünyanın manyetosferi (Gezegenimizi çepe çevre saran manyetik balon), Güneşden gelen yüklü parçacıklardan oluşan rüzgara karşı bir savunma kalkanı grevi görüyor. Bu parçacıklar Dünyanın atmosferine girmenin yanında,manyetik alan çizgilerini izleyerek güneşin atmosferine geri dönebilir.

Bizim bildiğimize göre güneş rüzgarı manyetosferi geçtiğinde manyetik alanın yoğun olduğu bölgelere göre dünyanın atmosferine girerek atmosfer ile etkileşir. Ancak bu açıklama yetersiz kalmakta. Durum düşündüğümüzden çok daha dinamik bir şekilde işliyor.



Dünyanın manyetik alanı güneşin manyetik alanına karşı olan bir basıncıda hesaba katmak gerekiyor. Yaklaşık olarak her sekiz dakikada bir manyetik alanlar birleşerek bir bağlantı noktası oluşturuyor ve bu bağlantı noktalarında parçacık transferi gerçekleşiyor.

Bu bağlantı silindirleri yaklaşık dünya genişliğinde! Avrupa Uzay Ajansı - ESA - tarafından dört küme ve NASA'nın THEMIS probları yardımı ile (yörüngedeki 5 uydu) bu silindirilerin çapı ölçülebilmiş. Sibeck "Bu gerçek!" diyor...

Küme ve THEMIS kullanılarak FTE'ler artık modellenebiliyor. Teorisyenler bilgisayarlar yardımı ile FTE'leri öngörmeye çalışıyorlar...

New Hampshire Üniversitesinden, Uzay Fizikçisi Jimmy Raeder bu konudaki simülasyor üzerine çalışıyor. Bu bağlamda modeller Dünya ekvatoru ve kutuplarında (kış kutuplarında) oluşan silindirler modelleniyor.

Aralık ayında FTE'ler Kuzey Kutbu üzerinde oluşacak, Temmuz ayında ise Güney kutbunda...

Sibeck ekliyor "FTE'leri iki çeşite ayrılabilir; Aktif ve Pasif. Aktif olanlar kolaylıkla parçacıkları sistemden sisteme aktarıyor, burada dünyanın manyetosferinin enerji durumu önemli. Pasif FTE'ler ise manyetik silindirler parçacık geçişine karşı direnç gösteriyor ve parçacıkların geçişine kolaylıkla izin vermiyor.

Konu ile ilgili makalenin açıklaması için tıklayınız.

Kaynak: NASA

Yorum: Dünyanın manyetik alanı ile Güneşin manyetik alanı arasındaki ilişki denildiğinde ilk aklıma gelen "Dünyanın manyetik kutuplarının filip etmesi". Bu olayın Güneş ile ilgili olma olasılığını akıldan çıkartmamak lazım. Sistemde en dinamik ve en erjik olan Güneşi tekrar tekrar incelenmeye değer.