NASA, 19 Kasım 2008. Uluslarası araştırmacılardan oluşan bir takım, Uzaydan dünyayı bombardıman eden yüksek-enerjili elektronların bulmacanın kayıp parçası olduğunu keşfetttiler...
Kozmik ışınların kaynağı belirsiz, ancak güneş sistemi dışında ve karanlık maddenin bir ürünü olabilirmi?...
Bu konudaki makale 20 Kasım 2008'de Nature dergisinde yayınlandı...
Louisiana Eyalet Üniversitesinden John Wefel "Bu büyük bir keşif diyor". Wefel "İlk kez genel galaktik arkaplandan kaynaklı kozmik ışınları ayırdık" cümlesi ile söze devam ediyor...
Galaktik kozmik ışınlar, süpernova patlamaları ve diğer şiddetli olaylardan kaynaklı, alt-atomik (subatomic) parçacıkların ışık hızına yakın hızlara ulaşması ile oluşuyor...
Samanyolu kozmik ışın bakımından bir arı kovanı gibi ve güneş sistemimizede bu yüksek enerjili parçacıkların oluşturduğu sisin içerisinde...
Kozmik ışınlar çoğunlukla protonlar, ağır atomik nükleer parçacıklar, elektronlardan oluşuyor.
Wefel ve ekibi, ilginç kozmik ışınları, tam 8 yıl boyunca Antartika üzerinde stratosfer balonları ile gözlemlemişler.
Bu balonlarda NASA'nın kozmik ışınları gözlemlemek için geliştirdiği ATIC dedektörü kullanılmış (Advanced Thin Ionization Calorimeter - Gelişmiş Zayıf İyonizasyon Kalorimetresi).
Kalorimetre çoğunlukla parçacıkların karışımını gözlemler, çoğunlukla protonlar ve iyonlar. Fakat ATIC bazı ekstra veriler bulmuş! "Yüksek Enerjili Elektron Bolluğu"...
Wefel bu durumu, sedanlari mini-vanlar ve kamyonların hareket ettiği bir yolda aniden lamborjini patlaması olmasına bezetiyor. Kozmik ışınlara eşlik eden çok sayıda yüksek enerjili elektron. 2000 ve 2003 yılındaki balon gözlemlerinde ATIC 70 ayrı elektronların enerjisinin 300-800 GeV olduğu ölçülmüş...
Bu otobanda 70 adet lombarjiniye rastlamaktı...
NASA'nın Marshall Uzay Uçuş Merkezinden, Jim Adams "Bu egzotik elektronların kaynağının güneş sistemi dışında ve bir kiloparsek uzaklıktan daha fazla değil"...
Peki neden bu kaynak göreceli olarak bu kadar yakında! Adams açıklıyor "Yüksek enerjili elektronlar enerjisini çok hızlı bir şekilde kaybediyor ve bir galaksiyi geçmesi çok zor. Bunun anlamı şu (1) Ne zaman düşük enerjili fotonlar çarpıştığında Compton saçılması gerçekleşir ve (2) bunun sonucunda oluşan elektronlar galaksinin spiral manyetik alanın boyunca kiloparseklerce mesafeyi katedebilir. Ancak bu yüksek enerjiyi açıklamaz!
Bunun anlamı bu parçacıklar yerel, yani yakınlarda oluştuğudur. Araştırmacıları çoğu bu parçacıkların birkaç yüz parsek ötede oluştuğunu düşünüyor. Karşılaştırma açısından spiral Samanyolunun diski 30.000 parsek genişliğinde ve bir parsek yaklaşık olarak 3 ışık yılına eşit.
Ancak bu enerji seviyesine, yakınlardaki bir pulsar, mikro kuasar veya bir karadelik tarafından ulaşılması düşük bir olasılık.
Bu enerji seviyesine karanlık madde neden olabilir mi? Bu sorunun yanıtı "Kaluza-Klein Teorisinde" olabilir. Bu teori diğer temel kuvvetlerin dışında ek bir boyut tanımlıyor.
Karanlık madde, normal bir madde ile aynı uzayda bir başka boyut tanımı ile tanımlanıyor olabilir mi?...
Bu konuda daha fazla bilgi için ""An excess of cosmic ray electrons at energies of 300-800 Gev," by J. Chang et al. in the Nov. 20, 2008" Nature dergisine bakabilirsiniz.
Kaynak: NASA
