Zaman tüneli (Fotoğrafı büyütmek için üzerini tıklayınız.)Yukarıdaki fotoğraf, gökyüzünün 0,5 dereceklik bir kısmını oluşturuyor. Bu küçük açı önemli gibi görülmeyebilir. Ancak fotoğrafı büyüttüğünüzde dikey bir çizgi ile işaretlenmiş olan quasarın, 12.7 Milyar yıl ötede olduğu hesaplanıyor! Neredeyse evrenin sınırına yada başka bir ifade ile evrenin başlangıcına yakın!
Evet ,evrenin kıyısı aynı zamanda evrenin başlangıcı!
Peki bu quasarın uzaklığı nasıl hesaplanıyor.
Cevap "k ı r m ı z ı y a kayma" denen metot ile kozmik cisimlerin uzaklıklarının ölçülebilmesinde yatıyor...
Bir cismin yaydığı ışınımın kırmızıya kayma miktarı, onun uzaklığı ile direk ilişkili.
Cisim bizden ne kadar uzaksa yaydığı ışınımın dalgaboyu yakın bir cisme oran ile daha fazla kırmızıya kayacaktır.
Peki spektrumunun neresinin kırmızıya kaydığını nereden anlayacağız!
Elementlerin emisyon yada absorbsiyon spektrumlarından!
Bir elementin spektrumundaki, kuantumlanmanın, n=1,2,3... değerlerini kullanılarak, komşu kuantum değerlerinin dalgaboylarının farklarının, elementlerin gözlemcinin konum ve hızına göre değişmeyeceğini görebiliriz. Ancak element hareket ettiğinde, n=1,2,3... durumundaki dalgaboyu değerinin gözlemcinin konum,hız ve elementin hızına göre değişeceğini de görebiliriz.
Bu etkiyi, aşağıdaki absorbsiyon (soğurma) spektrumunda görebiliriz.
Aşağıda kırmızıya kayma örnekleri
Kırmızıya kayma üzerine çalışmalarımıza devam ettiğimizde, cismin bizden uzaklığı ile kırmızıya kayma arasında bir orantı olduğunu görebiliriz. Cisim ne kadar uzaksa, kırmızıya kaymada o miktarda büyüktür. Bu ilişkiye "Hubble Yasası" denir.Aşağıda "Hubble Yasası" ile ilgili örnekleri görebilirsiniz.
Daha fazla bilgi : http://www.astro.ucla.edu/~wright/cosmology_faq.html#z
