8 Haziran 2008 Pazar

:: İyonosfer Deprem Tahmin Modeli...


Yukarıda, çin'de meydana gelen deprem bölgesi işaretlenmiş TEC'in güncel görüntüsü...

NASA araştırmacıları, Çin'de gerçekleşen son depremde elde ettikleri verileri incelediklerinde, deprem öncesi iyonosfer durumunda farklılık gözlemlediler.

Buna göre atmosferdeki toplam elektron yoğunluğu (TEC) ile depremler arasında bir korelasyon olduğu tekrar doğrulandı.

Bu durumun olası sebebinin, tektonik tabakaların kırılmaya başlaması ile yer altındaki elektron dağılımının değişmesi olarak yorumlanıyor.

Kaynak : http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7435324.stm

Aşağıda gerçek zamanlı TEC durumu (NASA-JPL)
Biz araştırmalarımızda, TEC değerinin güneşin etkilerine göre değişimini inceliyoruz. Ancak ağırlıklı olarak güneş ile ilişkisini...

Bu etkilerin başlıcaları; güneş lekelerden kaynaklı ışıma şiddeti artışının yanında, güneş üzerinde meydana gelen manyetik değişimlerin neden olduğu CME durumlarına göre iyonosferde ani değişiklikler meydana getirmesi olarak özetlenebilir.

Yaklaşık 3 aydır TEC değeri düştü bunun en belirgin sebebi güneşin solar minumum durumuna geçmesi.

Aslında solar minumum durumunda iyonosfer/deprem ilişkisini ortaya çıkartabilmek daha kolay olabilir. Çünkü güneşin etkileri minumum oluyor.

TEC yoğunluk artışı, genel olarak ekvatorda iki deve hörgücü şeklinde (kuzeyde ve güneyde) güneş yanığı gibi (iyonize olan elektronlardan dolayı) görülüyor.

Fakat bu yoğunluk dağılımı Dünya'nın her yerinde coğrafi duruma bağlı olarak belirgin değişiklikler gösteriyor.

TEC değerini GPS sinyallerinin şiddetinden modellenebiliyor. Ancak TEC değerini daha iyi okunabileceği yer ve uydu tabanlı sistemler üzerinde çalışılıyor...

İyonosferik modeller ile deprem tahmin etmek yeni bir çalışma olmamakla beraber umut vaat etmekte;

Aşağıdaki bağlantıda NASA JPL'in 1999-2000 yıllarında yaptığı çalışmaya ulaşabilirsiniz;

http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/39335/1/06-0888.pdf